Is het mogelijk in deze tijd? Een bloeiende, katholieke parochie, waar mensen van alle leeftijden en achtergronden graag komen, zorg dragen voor elkaar en voor mensen in hun omgeving? Of heeft u – als u eerlijk bent – de hoop verloren dat dit mogelijk zou zijn?
“Gewone” parochie
Als deze vraag u bezig houdt, dan is het de moeite waard om het boek Rebuilt! The story of a Catholic Parish, Awakening the Faithful, Reaching the Lost, Making Church Matter van Michael White (priester) en Tom Corcoran (zijn pastoraal medewerker) te lezen. Het boek leest gemakkelijk en bevat veel humor (helaas is er nog geen Nederlandse vertaling verschenen). Ja, het gaat om een parochie in de Verenigde Staten, maar enkele Nederlandse parochies experimenteren al met de ideeën uit dit boek. Het is niet een boek over een ‘succes’ parochie, maar over een ‘gewone’ parochie waar twee mannen de moed hebben gehad om werkelijk leiding te gaan geven aan de parochie. Want om een parochie op te bouwen is een gezond leiderschapsteam nodig. Ze beschrijven hoe ze zaken hebben aangepakt, maar ze zijn ook heel eerlijk over wat wel en wat niet gelukt is en met welke zaken ze (nog) worstelen.
Veeleisende consumenten
Het is niet zo zeer een theologisch boek (het boek Divine renovation van de Canadese priester James Mallon is dat bijvoorbeeld wel meer), maar vooral een praktisch boek. White en Corcoran zijn namelijk geïnteresseerd in de cultuur van de parochie. Veel parochianen in hun parochie gedroegen zich steeds meer als veeleisende consumenten – ze waren vooral in rep en roer als Mistijden veranderden en vonden dat de Mis zo kort mogelijk moest duren – waarbij het leiderschapsteam als een gek rondrende om hen te bedienen.
‘Tim’
White en Corcoran hebben geprobeerd om deze mensen mee te nemen in een cultuuromslag om de buitenkerkelijken in hun wijk centraal te stellen. Ze realiseerden zich dat ze onvoldoende gericht waren op de missie die Jezus ooit aan zijn leerlingen gaf, namelijk om uit te gaan en leerlingen te maken (Mat. 28, 19-20) en om te zoeken en te redden wat verloren is (Lc. 19, 10). (Verloren mensen zijn mensen die proberen te leven zonder een relatie met God). Ze ontdekten opnieuw dat de Kerk niet voor zichzelf bestaat, maar voor ‘Tim,’ afgeleid van hun wijk Timonium. Dit hielp hen en de mensen in de parochie om zich concreet in te leven in de mensen in hun wijk en een visie op te stellen om iets te betekenen voor deze mensen.
Cultuuromslag
Ze hebben vervolgens geprobeerd om vanuit deze visie de cultuur in de parochie te veranderen door strategisch in te zetten op een aantal punten. Dat is niet zonder slag of stoot en geestelijke strijd gegaan. Ze hebben onder andere geprobeerd om ‘Tim’ meer welkom te heten in de zondagse Eucharistieviering. Concreet gaat het dan bijvoorbeeld om goede parkeerplaatsen, goede kinderprogramma’s, preken vanuit het Woord van God tot muziek die mensen helpt Christus centraal te stellen en om mee te zingen. Daarnaast hebben ze geprobeerd om de aanwezige kerkgangers te mobiliseren om deel uit te maken van kleine christelijke gemeenschappen, waar er pastorale zorg is voor elkaar, zodat niet alle pastorale zorg op de priester neerkomt. Ze hebben ook ingezet om mensen bewust te maken om financieel aan de parochie te geven en om zich als betrokken leerlingen in te zetten voor de parochie en voor projecten buiten de parochie. En dit alles niet vanwege het priestertekort, maar als een volwassen vrucht van het doopsel van de gelovigen.
Ver-van-mijn-bed-show
Voor alle leidinggevenden in de parochie: u denkt misschien na het lezen van deze recensie, dat is mooi voor deze parochie in de Verenigde Staten, maar dit is een ‘ver-van-mijn-bed-show’. Maar als u dit boek leest, zult u zien hoe een visie en een concrete aanpak kunnen leiden tot geestelijke vernieuwing, daarbij ondersteund door het gebed. In de woorden van White en Corcoran: “Er is een missie, maar die wacht op een leider…” (MS).
Rebuilt! The story of a Catholic Parish, Awakening the Faithful, Reaching the Lost, Making Church Matter. Michael White and Tom Corcoran, 2013